Wie succesvol zaken wil doen in Duitsland, moet zich bewust zijn van culturele verschillen. Maar dat is waarschijnlijk niets nieuws voor je. Humor is één van de lastigste onderdelen van cultuur. Waar lachen Duitsers nu eigenlijk om: lachen ze ons uit of toe? In deze blog bespreken we veelvoorkomende “Holländerwitze” die de ronde doen: grappen die Duitsers maken over Nederlanders, zodat je weet wat je kunt verwachten.
Misschien heb je het zelf ook wel eens meegemaakt in gesprekken met Duitse zakenpartners of op de werkvloer in Duitsland: er doen nogal wat grappen over Nederlanders de ronde in Duitsland. De hier geciteerde grappen ben ik zelf tegengekomen in contact met Duitse collega’s en (voormalig) studiegenoten. Een ander deel komt uit diverse online bronnen. De meeste van deze grappen baseren op stereotypen over voetbal, oranje, eten, en toerisme.
De samenhang tussen “Holländerwitze” en voetbal
De momenten wanneer de meeste grappen over Nederlanders klinken, vinden ongetwijfeld plaats rond de grotere internationale voerbaltoernooien. Hierbij komt de aloude sportieve rivaliteit tussen de twee landen tot uiting. Waar bij ons in Nederland af en toe nog steeds aan het pijnlijke jaartal 1974 wordt gerefereerd met niet al te vriendelijke grappen over Duitsers, hebben ook onze Oosterburen de nodige grappen over de Nederlandse voetbalkunsten in petto. Wat dacht je van de volgende passage, die geciteerd in een artikel van de Duitse krant Bild:
Was ist der Unterschied zwischen deutschem Bier und dem holländischen Elfmetern? – Deutsches Bier geht immer rein!
Tja, over de penalties en hoe vaak ‘oranje’ ze raak schiet hebben we in eigen land ook regelmatig wat te klagen, en op sommige momenten is het goed voor te stellen dat een Duits biertje er beter in gaat dan een Nederlandse penalty, maar een beetje flauw is het wel.
De Duitse fascinatie met ‘ons’ oranje
Een tweede mikpunt van Duitse spot is dat we in Nederland om de haverklap oranje kleding dragen – van sportevenementen tot Koningsdag, reken maar dat veel Nederlanders zich trots in een oranje t-shirt hijsen. Duitsers kijken hiernaar met een mengeling van fascinatie en onbegrip. Logisch dat ze het dan ook wel eens belachelijk maken. Mijn huisgenoten in Freiburg lachten me uit toen ik op (toen nog) Koninginnedag mijn nagels oranje had gelakt. “Nur die Müllmanner tragen hier orange”, zeiden ze dan. Waarom zou je anders massaal kleding in de nationale kleur dragen, die ook nog eens niet al te modieus oranje is?
Kaas en tomaten: gespot met Nederlands eten
Dat ons kikkerlandje bekend staat als kaasland, mag geen verrassing meer zijn. Maar Duitsers zoeken maar al te graag onze zwakke punten uit, ook als het om onze eetcultuur gaat. Tomaten uit Nederland hebben/hadden lange tijd niet genoeg vruchtvlees en te veel water naar Duitse standaarden. “Wasserbomben” werden Nederlandse tomaten ook wel genoemd. Met zo’n reputatie ontstaan al gauw grappen als:
Was ist der Unterschied zwischen Jesus und den Holländern? Jesus hat aus Wasser Wein gemacht – die Holländer aus Wasser Tomaten.
Nederlandse toeristen op de weg
Al zolang er Nederlanders naar Duitsland op vakantie naar Duitsland gaan, bestaan er grappen over Nederlanders op de weg. We staan bekend om onze caravans, die we iedere zomer als tweede woning aan onze auto’s koppelen. Uiteraard hebben de Duitsers ook het nodige aan te merken op onze rijstijl, maar vooral ook om onze voertuigen zelf, met gele nummerplaat. Wees dus vooral niet verbaasd over grappen als deze:
Was ist eine A-Klasse mit gelbem Nummerschild? Ein fliegender Holländer.
Of:
Was erhält jemand, der dreimal durch die Führerscheinprüfung gefallen ist? Ein gelbes Nummerschild, Einen Wohnwagen, womit er nicht schneller als 30km/h fahren kann und einen NL-Aufkleber (Never Learned).
Benieuwd naar meer Holländerwitze?
Wél of niet grappig?
Of je er nu om kunt lachen of niet, je kunt je ook bedenken waarom juist deze aspecten van onze cultuur mikpunten van spot zijn. Omdat juist deze aspecten van onze cultuur de Duitsers bijzonder fascineren. En die aspecten kun je in je voordeel gebruiken.
Ken je het “Rudi Carrel-effect”? De Nederlandse showbizzman had zijn succes in Duitsland sinds de jaren ’60 van de vorige eeuw niet zozeer te danken aan zijn vloeiende Duits en zijn on-Duitse manier van doen. Een andere Nederlander die het met zijn Nederlandse tongval en zijn mentaliteit ver wist te schoppen in Duitsland, is Louis van Gaal.
En dat valt op: ik ken geen grappen over het Steenkolenduits of de directheid van Nederlanders. Hoewel we soms verre van perfect Duits spreken, worden we behoorlijk serieus genomen om hun vakkennis. Want ons grootste voordeel ten opzichte van Duitsers is dat we, wat we ook doen, sommige dingen gewoon proberen, durven doen en soms gewoon lekker brutaal zijn. En juist die culturele verschillen maken Nederlanders zo aantrekkelijk voor Duitsers als werkgever of collega.
Humor blijft een kwestie van smaak en van cultuur. Maar ik denk dat Duitsers soms gewoon een beetje jaloers zijn op hun westerburen. Of in ieder geval op sommige van onze eigenschappen Wil je meer weten over Duitse humor, cultuurverschillen en zakendoen in Duitsland? Neem dan eens contact op met de experts van Gateway to Germany.